Przemiennik z radiomodemu od lottomatu ?

 Mniej więcej rok temu otrzymałem blok nadawczo odbiorczy wraz z duplekserem z uszkodzonego lottomatu. Duplekser firmy K&L szybko znalazł zastosowanie w przemienniku SR2GA, zaś niekompletny radiomodem czekał  na zagospodarowanie.

 Kilka dni temu zacząłem mu się przyglądać, a ponieważ wydaje się, że można go użyć w zastosowaniach krótkofalarskich pozwolę sobie opisać to, co udało mi się ustalić. Radiomodem jest wyrobem znanej na świecie firmt GTECH, produkującej urządzenia do gier liczbowych, loterii i hazardu. Ponieważ ze strony producenta nie sposób wydobyć dokumentacji tego urządzenia to w celu poznania mozłiwości modułu pozostaje jedynie droga inżynierii wstecznej :-)

 Radiomodem oryginalnie pracował w dupleksie, na parze częstotliwości 459,8375 i 469,8375MHz. Część radiowa została zbudowana na sześciu płytkach drukowanych o następującej budowie:

Generator wzorcowy.

 Generator VCXO o częstotliwości 12,8MHz jest zasilany z stabilizatora 78L05. Na płytce znajduje się dzielnik częstotliwości na przerzutniku 74ACT74 oraz dwa bufory wyjściowe. Generator dostarcza dwa rozdzielne, buforowane sygnały o częstotliwości 6,4MHz oddzielnie dla syntezera odbiornika ii nadajnika.

Opis styków:

1. VCC 13,8V
2. GND
3. OUT 1 (6,4MHz)
4. OUT 2 (6,4MHz)
5. GND

Syntezer nadajnika

 Syntezer nadajnika pracuje w oparciu o układ syntezera z preskalerem o sterowaniu szeregowym typu Motorola MB1501. Na płytce znajduje się VCO oraz wzmacniacz typu MAR-08. VCO daje się stroić w zakresie 405-477MHz. Poziom sygnału z VCO dostępny na złączu SMB wynosi +16,6dBm. Sygnał ten jest doprowadzany bezpośrednio do płytki nadajnika. Syntezer zasilany jest pojedynczym napięciem 13,8V (posiada on własny stabilizator 78L05). Na złączu płytki syntezera dostępne jest wejście modulacji. Sygnał akustyczny o amplitudzie 1Vp-p jest wystarczający do osiągnięcia 3kHz dewiacji.

Opis styków:

1. GND
2. VCC 13,8V
3. N.C. (brak pinu)
4. Modulation Input (Max 1,4Vp-p)
5. Synt LE
6. Synt. Data
7. Synt. Clock
8. Oscilator Input (6,4MHz)
9. N.C.
10. GND

Syntezer odbiornika

 Syntezer nadajnika pracuje w oparciu o układ syntezera z preskalerem o sterowaniu szeregowym typu Motorola MB1501. Na płytce znajduje się VCO oraz wzmacniacz typu MAR-08. VCO daje się stroić w zakresie 379-444MHz. Poziom sygnału z VCO dostępny na złączu SMB wynosi +15dBm. Sygnał ten jest doprowadzany bezpośrednio do pierwszego mieszacza na płytce odbiornika. Syntezer zasilany jest pojedynczym napięciem 13,8V (posiada on własny stabilizator 78L05). Na złączu płytki syntezera dostępne jest wejście modulacji (dostrajania). Sygnał akustyczny o amplitudzie 5Vp-p jest wystarczający do osiągnięcia 3kHz dewiacji. Synteza posiada linię sterującą, która całkowicie wyłącza sygnał heterodyny. Aby uruchomić syntezer konieczne jest podanie +5V na styk nr. 9.

Opis styków:

1. GND
2. Synt. Clock
3. Synt. Data
4. Synt. LE
5. Oscliator Input (6,4MHz)
6. Modulation Input (max 5Vp-p)
7. N.C.
8. VCC 13,8V
9. Synt. Enable (+5V)
10. GND

Przedwzmacniacz

 Przedwzmacniacz zbudowany jest na jednym tranzystorze 2SC3356 (kod SMT R25). Zapewnia on wzmocnienie ok 11dB przy NF=1.1. Przedwzmacniacz zmontowany jest na teflonowym laminacie i zawiera dwa filtry pasmowo-przepustowe na liniach paskowych dostrajane trymerami JOHANSON 9622. Pojemności trymerów są wystarczające dla przestrojenia przedwzmacniacza w dół, do zakresu amatorskiego pasma 70cm. Przedwzmacniacz jest na tyle wąski, że może służyć za preselektor w układzie dupleksowym przy odstępie dupleksowym 7,6MHz, zapewniając dodatkowe 20dB tłumienia częstotliwości nadajnika.

 Przedwzmacniacz posiada dwustykowe złącze, podłączone bezpośrednio do wejścia odbiornika.

Odbiornik

 Odbiornik jest zbudowany w układzie superheterodynowym z podwójną przemianą częstotliwości. Pierwsza częstotliwość pośrednia wynosi 45MHz zas druga 455kHz. Pierwszy mieszacz zbudowany jest na tranzystorze 2SC3356. W torze pierwszej p.cz. znajduje się wzmacniacz na dwóch tranzystorach 2SC3356 oraz dwa filtry kwarcowe o szerokości 3kHz. Kwarcowy generator lokalny 44,545MHz drugi mieszacz oraz dyskryminator FM wraz z układem pomiaru sygnału i blokady szumów zbudowany jest w oparciu o układ Motorola MC3371P. Na złączu płytki dostępne jest wyjście sygnału audio o poziomie 700mVp-p oraz sygnał Meter drive (poziom sygnału) o zakresie 0.7-3.2V. Niestety, czułość odbiornika nie jest rewelacyjna i wynosi ok 0,8μV. Konieczne zatem będzie dobudowanie przedwzmacniacza.

Opis styków:

1. GND
2. Audio out
3. VCC 13,8V
4. Meter drive
5. GND

Nadajnik

 Nadajnik jest czterostopniowym układem, zapewniającym maksymalne wzmocnienie 26dB i maksymalny poziom mocy wyjściowej 3W. Sygnał z syntezera wzmacniany jest przez monolityczny wzmacniacz MAR-06 a następnie podawany na klucz AS002M2 gdzie w przypadku wyłączenia nadajnika trafia na sztuczne obciążenie. Przy włączeniu nadajnika sygnał przechodzi przez klucz na trójstopniowy wzmacniacz zbudowany na tranzystorach.  Funkcje predrivera pełni BF966S, drivera - MRF555 a końcówki mocy - MRF630. Dopasowanie drivera i końcówki mocy jest regulowane za pomocą filtra złożonego z linii paskowych i trymerów. Na wyjściu końcówki znajduje się trójobwodowy filtr dolnoprzepustowy. Końcówkę bez problemu można przestroić do pasma amatorskiego 70cm. Końcówka posiada rozdzielone napięcia zasilania dla stopnia mocy i stopni sterujących, co pozwala regulować moc wyjściową. Wyprowadzone jest również wyjście pomiaru mocy wyjściowej - napięcie stałe proporcjonalne do wytwarzanej mocy.

Opis styków:

1. GND
2. RF ON (+5V)
3. VDD 5-13,8V - regulacja mocy
4. VCC 13,8V for MRF630
5. Power sense

 Poniżej charakterystyki przedwzmacniacza odbiornika i wzmocnienia końcówki mocy po przestrojeniu do celów przemiennikowych. Pomiar przedwzmacniacza sygnałem -40dBm. Pomiar końcówki mocy przy wysterowaniu sygnałem +10dBm z wyjściem na sztuczne obciążenie przez sprzegacz kierunkowy -30dB.

Charakterystyka...

Charakterystyka...

Charakterystyka...

Wyniki pomiaru prądów pobieranych przez stopnie końcówki mocy oraz uzyskaną moc wyjściową w funkcji mocy sterującej przy zasilaniu 13,8V przedstawia poniższa tabela. Przy mocy sterującej poniżej 8dBm końcówka mocy nie włącza się.

 Moduł odzyskany z lottomatu można więc z powodzeniem zastosowac jako amatorski przemiennik bądź radio simpleskowe po dobudowaniu systemu mikroprocesorowego i ukłądu kształtowania i wzmocnienia m.cz. oraz ewentualnej końcówki mocy dla której poziom 3W będzie wręcz idealną mocą sterująca. Obudowa aluminiowa, z komora po układzie modemu z powodzeniem zmieści kontroler przemiennika oraz dodatkowy stopień mocy. Być może w przyszłości pokusze się o zbudowanie kompletnego kompaktowego przemiennika 70cm mieszczącego się w objętości 24x18x10 cm wraz z dupleserem i zasilaczem :-)

73! de Michal, SP2XDM

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł